Οι ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές , είναι αγχώδεις διαταραχές και νευρώσεις που προκαλούν δυσφορία στο άτομο καθώς κατακλύζουν την επαγγελματική , συναισθηματική και κοινωνική του ζωή .
Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή εκδηλώνεται με συμπτώματα που περιλαμβάνουν συνήθως ιδεοληψίες και καταναγκασμούς. Πλένουν συνεχώς τα χέρια τους για να αποφύγουν τα μικρόβια , καθαρίζουν διαρκώς το σπίτι , τακτοποιούν τα πράγματα τους σε συγκεκριμένες θέσεις. Πολλά από τα άτομα που έχουν τέτοιες διαταραχές παρουσιάζουν συχνά και μία άλλη διαταραχή που περιλαμβάνει ξαφνικές ,σύντομες διαλείπουσες κινήσεις ή ήχους , ενώ στην προσπάθεια του το άτομο να ξεφύγει από τις επαναλαμβανόμενες , επίμονες και ανεπιθύμητες τάσεις και εικόνες που του προκαλούν δυσφορία καταφεύγει σε άλλους καταναγκασμούς. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο ένας καταναγκασμός να ακολουθείται από τον άλλο κάνοντας αφόρητη την καθημερινότητα και για εκείνον που πάσχει αλλά και για τους γύρω του.
Σύμφωνα με έρευνα επιστημόνων στις ΗΠΑ οι Ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές είναι κληρονομικές, αφού βρέθηκαν τέσσερα γονίδια που συνδέονται με αυτές.
Η πιθανότητα εκδήλωσης είναι τετραπλάσια αν ένας συγγενής πρώτου βαθμού έπασχε από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι όλα τα παιδιά ενός ψυχαναγκαστικού γονέα θα εμφανίσουν. Οι ερευνητές των πανεπιστημίων ΜΙΤ και Χάρβαρντ μελέτησαν 592 ανθρώπους με ΙΨΔ και 560 υγιείς αναλύοντας 608 πιθανά γονίδια , με βάση τις ενδείξεις από τις προηγούμενες μελέτες σε ανθρώπους και ζώα και εντόπισαν τέσσερα γονίδια που αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης ιδεοψυχαναγκαστικών διαταραχών.
Ένα από τα τέσσερα γονίδια μάλιστα εμπλέκεται στη ρύθμιση της σεροτονίνης στον εγκέφαλο και αυτό εξηγεί το γεγονός ότι τα περισσότερα άτομα με αυτές τις διαταραχές εμφανίζουν βελτίωση όταν πάρουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα.
Οι επιστήμονες κατέληξαν ότι η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή όπως άλλωστε και η κατάθλιψη έχει γενετικό υπόβαθρο ,όμως η εκδήλωση της σαφέστατα επηρεάζεται και από περιβαλλοντολογικούς παράγοντες .Έτσι μπορεί να εμφανιστεί σε ανθρώπους που είχαν οι γονείς τους το ίδιο πρόβλημα άλλα και σε άλλους χωρίς κανένα οικογενειακό ιστορικό μετά όμως από κάποιο τραυματικό συμβάν.
Γράφει η Κατερίνα Ζαγοραίου