Ποιοι είναι οι συχνότεροι παιδικοί φόβοι;
Οι παιδικοί φόβοι μπορούν να εξελιχθούν σε φοβίες;
Η διαφορά του φόβου από την φοβία είναι ότι ενώ ο φόβος είναι το φυσιολογικό συναίσθημα και η αναμενόμενη αντίδραση απέναντι σε κάτι επικίνδυνο, η φοβία είναι η δυσανάλογη αντίδραση απέναντι σε κάτι που στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου απειλητικό. Στην φοβία δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος κατά της ζωής. Ο τρόπος που για κάποιους λόγους βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε τα πράγματα γεννά άγχος και φόβο .
Μέσα από την επαφή τους με το περιβάλλον τα παιδιά από την νηπιακή τους ακόμη ηλικία αρχίζουν να εκδηλώνουν το συναίσθημα του φόβου. Αυτό θεωρείται από τους ειδικούς ως ένα φαινόμενο απολύτως φυσιολογικό που δεν αποπνέει καμία ανησυχία και κανένα προβληματισμό. Ανάλογα όμως με τα βιώματα, τις γενετικές καταβολές και την καθημερινή επαφή με εικόνες του περιβάλλοντος ,ο φόβος εκφράζεται διαφορετικά από το κάθε παιδί, περισσότερο ή λιγότερο έντονα. Ανάλογα επίσης με την υποστήριξη που θα έχει το παιδί από το περιβάλλον του και από τον τρόπο αντιμετώπισης των φόβων του ,θα παραμείνουν και θα μετατραπούν σε φοβίες ή θα ξεπεραστούν.
Οι συχνότεροι παιδικοί φόβοι που μπορούν να εξελιχθούν σε φοβίες ,δηλαδή σε αντιδράσεις φόβου έντονες και δυσανάλογες με τον κίνδυνο που δυσκολεύουν αργότερα την καθημερινότητα κατά την ενήλικη ζωή είναι :
- Ο φόβος για το σκοτάδι. Εμφανίζεται στη νηπιακή ηλικία και μπορεί αν δεν αντιμετωπιστεί με τον σωστό τρόπο να παραμείνει και στην ενήλικη ζωή.
- Φόβος για τέρατα και φαντάσματα. Τα παραμύθια που διαβάζουν και βλέπουν στη τηλεόραση πυροδοτούν τέτοιους φόβους. Πολλές φορές η απειλή των γονιών προς το παιδί για το τέρας ,τον μπαμπούλα ή την κακία μάγισσα που θα έρθει αν δεν φάει το φαγητό του ,προκαλεί τέτοιους φόβους.
- Ο φόβος της εγκατάλειψης και του αποχωρισμού. Ανάλογα με την βαρύτητα της εγκατάλειψης ή του παιδικού τραύματος που έχει προκληθεί λόγω του αποχωρισμού, οι φόβοι αυτοί ενδέχεται να συνεχιστούν και στην ενήλικη ζωή.
- Φόβος της απώλειας.
- Ο φόβος για τα ξένα πρόσωπα. Εμφανίζεται σε μικρή ηλικία και φθίνει καθώς μεγαλώνει το παιδί.
- Φόβος για το σχολείο. Συνήθως εμφανίζεται κατά τη νηπιακή ηλικία και αργότερα υποχωρεί.
- Φόβος για τα ζώα. Πολύ συχνές είναι οι φοβίες των ενηλικών για αράχνες, φίδια, γάτες και σκύλους.
- Φόβος για το νερό και την θάλασσα. Προκαλείται κυρίως μετά από τραυματικά γεγονότα στη θάλασσα.
- Φόβος για τους γιατρούς και τις ιατρικές εξετάσεις. Πολλές φορές τον φόβο αυτό τον προκαλούν οι ίδιοι οι γονείς όταν εκφοβίζουν τα παιδιά τους με την απειλή του γιατρού και των εξετάσεων.
- Σεισμοί, αστραπές ,κεραυνοί και άλλα φυσικά φαινόμενα προκαλούν φόβο σε πολλά παιδιά και σε ενήλικες.
Βοηθήστε το παιδί σας να ξεπεράσει τους φόβους του. Μιλήστε του και εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να φοβάται. Μη το μαλώνετε και μην ενδυναμώνετε τους φόβους του με απειλές που το τρομάζουν.
Γράφει η Κατερίνα Ζαγοραίου