ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Η μετάδοση των λοιμωδών νοσημάτων γίνεται με τους εξής τρόπους:
- Άμεση επαφή, που αφορά κυρίως στη μεταφορά με τα χέρια.
- Έμμεση επαφή όπως με διάφορα αντικείμενα, παιχνίδια κ.ά.
- Εκκρίσεις του αναπνευστικού, με μεγάλα ή μικρά σταγονίδια (ομιλία, βήχας, φτάρνισμα).
- Με άλλα βιολογικά υγρά και εκκρίσεις, όπως π.χ. το αίμα.
- Με συνδυασμό των παραπάνω.
- Μεταφορά με άμεση επαφή:
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις του δέρματος. Άλλα νοσήματα που μεταδίδονται με άμεση επαφή είναι η ψώρα, η φθειρίαση του τριχωτού του κεφαλιού, που μπορεί βέβαια να μεταδοθεί και έμμεσα με το καπέλο ή το χτένισμα, καθώς και ο ιός του απλού έρπητα. Ακόμη, μπορεί να μεταδοθεί ο κυτταρομεγαλοϊός, αν υπάρξει επαφή με τις εκκρίσεις του στόματος ή τα ούρα. - Με έμμεση επαφή:
Στις περιπτώσεις αυτές η μεταφορά των λοιμωδών παραγόντων γίνεται κατά την ανταλλαγή αντικειμένων, όπως παιχνιδιών, που έχουν μολυνθεί με τις εκκρίσεις του ρινοφάρυγγα του παιδιού που πάσχει ή μετά τη χρήση της τουαλέτας, χωρίς να έχουν πλυθεί τα χέρια. Με έμμεση επαφή μεταδίδονται οι συνήθεις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού, κυρίως από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό, τους ρινοϊούς και τους αδενοϊούς, αλλά και η γαστρεντερίτιδα, κυρίως από μικρόβια όπως η σαλμονέλα και η σιγκέλλα. Τα δύο αυτά μικρόβια είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για την επέκταση της μόλυνσης στα παιδιά των βρεφονηπιακών σταθμών και των σχολείων, λόγω της αντοχής τους στο περιβάλλον και του μικρού αριθμού αυτών που απαιτούνται για την εκδήλωση λοίμωξης. Έτσι μπορεί να μολυνθούν βρύσες, πατώματα, έπιπλα και κυρίως παιχνίδια, που μολύνονται από τα χέρια παιδιών-φορέων που δεν πλένουν τα χέρια τους, κυρίως μετά τη χρήση της τουαλέτας. Είναι λοιπόν σαφές ότι το καλό πλύσιμο των χεριών των παιδιών και του προσωπικού των βρεφονηπιακών σταθμών αποτελεί καθοριστικό σημείο για τη διασπορά των νοσημάτων που μεταδίδονται με έμμεση επαφή. - Μεταφορά με σταγονίδια:
- Με μεγάλα σταγονίδια: Διάφοροι μικροοργανισμοί μεταδίδονται με μεγάλα σταγονίδια που δημιουργούνται με το βήχα ή το φτάρνισμα. Τέτοιοι είναι ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός, οι ιοί της γρίπης και οι ρινοϊοί, που προκαλούν το συνηθισμένο κρυολόγημα. Με τον ίδιο τρόπο μεταδίδονται και πολλά μικρόβια, όπως ο μηνιγγιτιδόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος και ο στρεπτόκοκκος, που προκαλεί την αμυγδαλίτιδα.
- Με μικρά σταγονίδια: Με μικρά σταγονίδια μεταδίδονται οι ιοί της ερυθράς, της ιλαράς, της ανεμοβλογιάς και της γρίπης, αλλά και νοσήματα όπως ο κοκίτης και η φυματίωση. Τα σταγονίδια έχουν μικρή διάμετρο (μικρότερη από 10 mm) και μπορεί να φθάσουν μέχρι και 1,5 μέτρο μακριά από τον άρρωστο. Τα σταγονίδια αυτά όμως μπορεί να αφυδατωθούν και να μεταφερθούν πολύ μακρύτερα. Η μετάδοση των νοσημάτων αυτών μπορεί να προληφθεί με τον επαρκή και συχνό αερισμό των χώρων.
4. Με άλλα βιολογικά υγρά και εκκρίσεις, όπως π.χ. το αίμα, τα ούρα και το σάλιο Οι περισσότεροι από τους ιούς κυρίως που υπάρχουν στο αίμα, ούρα και σάλιο χρειάζονται στενή επαφή για μετάδοση, πράγμα που συνήθως δεν υπάρχει στο σχολικό περιβάλλον. Μερικές μολύνσεις μπορεί να μεταδοθούν μέσω επαφής μολυσμένου αίματος με τους βλεννογόνους ή ενός κοψίματος, που επιτρέπει την είσοδο των μικροβίων στο σώμα. Ενώ θεωρητικά είναι δυνατόν, τα μολυσμένα παιδιά είναι απίθανο να μεταδώσουν μόλυνση με το δάγκωμα. Για να μεταδοθεί με αυτό τον τρόπο μια μόλυνση, απαιτεί αίμα στο στόμα (π.χ. να ρουφήξει αίμα από το θύμα ή να μεταφερθεί αίμα στο θύμα από τα αιμορραγούντα ούλα του θύτη). Τα περισσότερα παιδικά δαγκώματα δεν διασπούν το δέρμα. Ακόμη και αν ένα δάγκωμα διαπεράσει το δέρμα, το στόμα του θύτη συνήθως δε μένει στο θύμα αρκετά για να μεταφερθεί το αίμα. Ελάχιστα παιδιά αιμορραγούν τα ούλα τους. Ο εμβολιασμός εναντίον ενός ιού που μπορεί να μεταδοθεί με αυτό τον τρόπο (ηπατίτιδα Β) έχει στην πραγματικότητα μηδενίσει την περίπτωση να μεταδοθεί αυτή η αρρώστια με το δάγκωμα.
- Συνδυασμένη μεταφορά: Παραδείγματα συνδυασμένων τρόπων μεταφοράς λοιμογόνων παραγόντων, είναι:
- α) Η ανεμοβλογιά: Μεταδίδεται, όπως ήδη αναφέρθηκε, κυρίως με μικρά σταγονίδια, αλλά και με άμεση επαφή με τα εξανθήματα του δέρματος.
- Οι ρινοϊοί: Μεταφέρονται κυρίως άμεσα με τις εκκρίσεις του στόματος, της μύτης και των οφθαλμών, αλλά και έμμεσα με τα χέρια, ακόμη και στο πλαίσιο απλής χειραψίας.
- Οι ροταϊοί: Είναι η πιο συχνή αιτία οξείας γαστρεντερίτιδας. Τις πρώτες μέρες της λοίμωξης αποβάλλονται εκτός από τα κόπρανα και από το αναπνευστικό με μεγάλα σταγονίδια.
- Γράφει ο Παιδίατρος Ηλίας Μπούζιος