Μα είναι δυνατόν να έχει άγχος το παιδί μου; Μια ερώτηση που πολύ συχνά κάνουν οι γονείς όταν οι ειδικοί τους λένε ότι το παιδί τους έχει αγχώδεις διαταραχές.
Η αλήθεια είναι ότι το άγχος και το παιδί δεν θα έπρεπε να συμπορεύονται, ούτε καν να υπάρχουν στην ίδια πρόταση. Τα παιδιά πρέπει μόνο να παίζουν, να γελούν, να ξεκαρδίζονται από τα γέλια, να ενθουσιάζονται, να έχουν ασταμάτητη ενέργεια και να ονειρεύονται! Δυστυχώς όμως δεν συμβαίνει πάντα αυτό. Αντιθέτως μάλιστα, συναντάμε γύρω μας πολλά παιδιά με κατεβασμένο κεφάλι, με νωθρότητα, με αδιαφορία για τα πάντα, με απαισιοδοξία, με γκρίνια και με θυμό. Μπορεί να μη μας αρέσει, αλλά είναι πολύ πιθανόν πίσω από τέτοιες συμπεριφορές αλλά και πολλές άλλες να κρύβεται το άγχος και αυτή η διαπίστωση δεν είναι καθόλου σπάνια.
Το άγχος άλλωστε είναι και το πρώτο συναίσθημα που βιώνουν όλοι οι άνθρωποι όταν γεννιούνται καθώς ή όλη διαδικασία της απομάκρυνσης του εμβρύου από τον γνώριμο και φιλόξενο κόσμο της μήτρας και η είσοδός του σε έναν κόσμο παντελώς άγνωστο με χρώματα, φωνές, μυρωδιές και φώτα που δεν είχε ξαναδεί είναι σίγουρα πολύ αγχωτική. Αυτό το γνώριμο λοιπόν συναίσθημα άγχους που όλοι βιώνουν κατά τη γέννησή τους, μάλλον είναι εύκολο αν πυροδοτηθεί από τους κατάλληλους παράγοντες να έρθει και πάλι στην επιφάνεια.
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι στο περιβάλλον ενός παιδιού που μπορούν να πυροδοτήσουν το άγχος και θα αναφέρουμε κάποιους από αυτούς.
Το σχολικό περιβάλλον είναι σίγουρα αιτία άγχους ιδίως όταν το παιδί πέφτει θύμα σχολικού εκφοβισμού ή όταν υπάρχει έντονος ανταγωνισμός με τους συμμαθητές του. Πολλά παιδιά σωματοποιούν το σχολικό άγχος και συχνά διαμαρτύρονται για πόνους στην κοιλιά ή πονοκέφαλο προκειμένου να μην πάνε στο σχολείο.
Γενετικοί λόγοι ή αλλιώς κληρονομική προδιάθεση. Υπάρχει κληρονομικότητα στην προδιάθεση του άγχους και αυτό έχει αποδειχτεί σε πολλά πειράματα όπου τα παιδιά που είχαν βιολογικούς γονείς με αγχώδεις διαταραχές εκδήλωσαν και εκείνα συμπεριφορές άγχους ακόμη και αν είχαν μεγαλώσει με άλλες οικογένειες μέσα σε ένα καθ’ όλα υγιές περιβάλλον.
Το οικογενειακό περιβάλλον όταν χαρακτηρίζεται από έλλειψη τρυφερότητας και στοργής ή από έλλειψη επικοινωνίας και συναισθηματικού δεσίματος δημιουργεί ανασφάλειες στα παιδιά και ως εκ τούτου ευνοεί την ανάπτυξη των αγχωδών διαταραχών.
Η υπερβολική υπερπροστατευτικότητα από τη μεριά των γονιών, η προσπάθειά τους να βάλουν τα παιδιά μέσα σε μια γυάλινη γυάλα που όλα είναι παραμυθένια δημιουργεί επίσης ανασφάλειες και άγχος αποχωρισμού στα παιδιά, όταν αρχίσουν να βλέπουν τον πραγματικό κόσμο και νιώθουν ανήμπορα να αντιμετωπίσουν μόνα τους τις όποιες δυσκολίες.
Οι υψηλές προσδοκίες των γονιών για τις μαθησιακές επιδόσεις των παιδιών δημιουργούνε επίσης συνθήκες άγχους.
Η ιδιοσυγκρασία του παιδιού παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς κάποια παιδιά από τη βρεφική κιόλας ηλικία επιδεικνύουν συμπεριφορές υπερκινητικότητας ή οξυθυμίας. Τα παιδιά αυτά αργότερα θα παρουσιάσουν αγχωτικές διαταραχές.
Η κακοποίηση, λεκτική, σωματική ή σεξουαλική που μπορεί να βιώσει ένα παιδί. Ψυχοτραυματικά γεγονότα όπως η απώλεια αγαπημένου προσώπου, το διαζύγιο ή οι καβγάδες των γονιών και άλλα πολλά είναι αιτίες άγχους για όλους πόσο μάλλον για τα παιδιά.
Οι γονείς οφείλουν να συμπαραστέκονται στα παιδιά, να τα προφυλάσσουν, να τα καθοδηγούν και να τα αγαπούν ανιδιοτελώς, χωρίς να τα καταπιέζουν, χωρίς να τα υπερπροστατεύουν και χωρίς να αδιαφορούν .
Αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας έχει άγχος καλό είναι να ζητήσετε την συμβουλή των ειδικών.
Γράφει η Κατερίνα Ζαγοραίου