Ως γονείς οφείλουμε να αναρωτιόμαστε για την εμφάνιση έντονων αλλαγών στη συμπεριφορά και τον ψυχισμό των παιδιών μας και να τα προστατεύουμε καλλιεργώντας τους την ικανότητα να υπερασπίζονται τον εαυτό τους και την αξιοπρέπεια τους, όπως και να μπορούν να μπαίνουν στη θέση του άλλου που υποφέρει, με έμπρακτη υποστήριξη. Οφείλουμε να βοηθήσουμε όσο μπορούμε και τα παιδιά που, μέσα από τη βίαιη συμπεριφορά τους αναζητούν μια κατανόηση και αποδοχή από το περιβάλλον. Συνήθως είναι παιδιά στερημένα και ακυρωμένα από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον τους, παιδιά που πολλές φορές επέλεξαν τη βία έναντι της κατάθλιψης, για να επιβιώσουν.
Η πρόληψη της βίας δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί χωρίς προσωπικές, διαπροσωπικές και κοινωνικές αλλαγές και τίποτα δεν είναι πιο αντιστασιακό σε κάθε μορφή βίας και επιβολής μιας τάξης πραγμάτων, από ότι η καλλιέργεια και η παιδεία. Παιδεία, όπως μας λέει ο Andre Breton, είναι οι λέξεις μας, η διακριτικότητα μας, η ελευθερία μας, τα όρια της ελευθερίας μας, η μουσική που ακούμε, η γλώσσα του σώματος μας, το πόσο αγαπάμε να μαθαίνουμε, να αλλάζουμε, να διαβάζουμε….
Οι κρίσιμες καταστάσεις μπορούν να φέρουν στην επιφάνεια κρυμμένες μέσα μας δυνάμεις και ψυχικά αποθέματα, απαραίτητα για την υπέρβαση που προσμένουμε, με πίστη στην αξιοσύνη της ζωής και στο πλευρό αυτών που υποφέρουν, για να μην συνθλιβούν από το βάρος της αδυναμίας τους.
Χάρης Καραμπέτσος
Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων