Όσο το δυνατόν πιο υγιείς είστε πριν από την εγκυμοσύνη, τόσο καλύτερα για το παιδί που θα φέρετε στη ζωή. Μεριμνώντας, επομένως, από τώρα για τη δική σας υγεία διασφαλίζετε καλύτερες προοπτικές για το μωρό που θα αποκτήσετε.
Αυτή τη λίστα περιλαμβάνει όλα όσα έχετε να κάνετε πριν από την εγκυμοσύνη:
- Κλείστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας
Εάν έχετε προβλήματα υγείας που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις πιθανότητές σας να συλλάβετε ή που θα μπορούσαν να κάνουν μια εγκυμοσύνη πιο επικίνδυνη, είναι σημαντικό να τα θέσετε υπό έλεγχο τώρα.
Ο γιατρός σας θα θελήσει να ξεκινήσει έναν έλεγχο πριν από την εγκυμοσύνη λαμβάνοντας ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό, τόσο από εσάς όσο και από τον σύντροφό σας. Μπορεί επίσης να θέλει να κάνει μια σειρά από εξετάσεις – όπως εξετάσεις αίματος και τεστ Παπανικολάου – για να βεβαιωθεί ότι κανένας από τους δύο δεν έχει ιατρικές παθήσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εγκυμοσύνη ή τις πιθανότητές σας να συλλάβετε. Ο γιατρός σας μπορεί να κάνει εξετάσεις για ασθένειες όπως:
- Ερυθρά
- Ανεμοβλογιά
- HIV
- Ηπατίτιδας Β
- Έρπη
- Άλλα ΣΜΝ (όπως χλαμύδια, σύφιλη και γονόρροια)
- Προβλήματα θυρεοειδούς (με εξέταση TSH)
- Άλλες καταστάσεις, όπως η τοξοπλάσμωση και ο παρβοϊός Β19
Τέλος, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει γενετικές εξετάσεις, μεταξύ άλλων για:
- Δρεπανοκυτταρική αναιμία
- Θαλασσαιμία (μια κληρονομική μορφή αναιμίας)
- Μυική Δυστροφία
- Κυστική Ίνωση
Εάν υπάρχουν ασθένειες όπως κυστική ίνωση ή δρεπανοκυτταρική αναιμία στην οικογένεια σας ή του συντρόφου σας, ίσως θελήσετε επίσης να επισκεφτείτε έναν γενετικό σύμβουλο ή να κάνετε εξετάσεις προληπτικής σύλληψης.
Εάν ήρθε η ώρα να κάνετε τα επαναληπτικά σας εμβόλια, είναι σημαντικό να έχετε τελειώσει πριν μείνετε έγκυος, καθώς μερικά από αυτά – όπως το MMR (ιλαρά-παρωτίτιδα-ερυθρά), το εμβόλιο για την ανεμοβλογιά ή τα εμβόλια για την ηπατίτιδας Α αυξάνουν τον κίνδυνο γενετικών ανωμαλιών. Μιλήστε με το γιατρό σας για τα εμβόλια που χρειάζεστε τώρα και ποια θα χρειαστείτε αργότερα.
- Ελέγξτε τα ούλα σας
Υπάρχει μια σχέση μεταξύ της καλής στοματικής υγείας και της υγιούς εγκυμοσύνης. Η ουλίτιδα συνδέεται με τον πρόωρο τοκετό και το χαμηλό βάρος του μωρού. Η κατάλληλη ώρα για να αντιμετωπίσετε κλείσετε ραντεβού με τον οδοντίατρο είναι επομένως τώρα.
- Κόψτε το κάπνισμα και το ποτό
Ίσως γνωρίζετε ήδη ότι ο καπνός και το αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν επιτρέπονται. Κάνουν κακό στην ανάπτυξη του μωρού και μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας σε αυτά όταν μεγαλώσουν.
Αλλά ακόμα και πριν από την εγκυμοσύνη, το κάπνισμα και το ποτό μπορεί να δυσκολέψει την σύλληψη καθώς και να αυξήσει τις πιθανότητες αποβολής. Μιλήστε με το γιατρό σας σχετικά με προγράμματα που μπορούν να σας βοηθήσουν να σταματήσετε αυτές τις συνήθειες.
- Μειώστε την καφεΐνη
Η κατανάλωση περισσότερων από δύο φλιτζανιών καφέ ή πέντε κουτιών σόδα την ημέρα (περίπου 250 χιλιοστόγραμμα καφεΐνης) θα μπορούσε να μειώσει τις πιθανότητες να μείνετε έγκυος, αλλά και να αυξήσει τις πιθανότητες να αποβάλετε.
Η μετάβαση στο ντεκαφεϊνέ έχει τώρα άλλο ένα πλεονέκτημα: Δεν θα χρειαστεί να ανεχτείτε την επιθυμία για καφεΐνη κατά τις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης.
- Φάτε έξυπνα
Δεν υπάρχει καλύτερη στιγμή για να κόψετε το πρόχειρο φαγητό και όλες τις κενές θερμίδες του. Βεβαιωθείτε ότι καταναλώνετε πολλά φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσης και άπαχη πρωτεΐνη κάθε μέρα.
Μια υγιεινή διατροφή πριν συλλάβετε μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες να εμφανίσετε διαβήτη κύησης – έναν επικίνδυνη τύπο διαβήτη που επηρεάζει τις έγκυες γυναίκες.
- Πάρτε φυλλικό οξύ
Το φυλλικό οξύ, που βρίσκεται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και στα εμπλουτισμένα προϊόντα αλεύρου και ρυζιού, έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο ορισμένων γενετικών ανωμαλιών.
Οι ειδικοί συστήνουν ότι εκτός από μια καλή διατροφή, θα πρέπει να παίρνετε καθημερινά μια πολυβιταμίνη με φυλλικό οξύ για 3 μήνες πριν από την εγκυμοσύνη και να συνεχίσετε σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας. Εάν είχατε προηγούμενη εγκυμοσύνη κατά την οποία το έμβρυο είχε συγγενείς ανωμαλίες του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, ο γιατρός σας πιθανότατα θα σας συστήσει υψηλότερη δόση φυλλικού οξέος.
- Απαλλαγείτε από τα περιττά κιλά
Το επιπλέον βάρος μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες για προβλήματα όπως ο διαβήτης κύησης και η υψηλή αρτηριακή πίεση, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης – μια επικίνδυνη κατάσταση που ονομάζεται προεκλαμψία.
Γενικά δεν είναι καλή ιδέα να χάσετε βάρος ενώ είστε έγκυος, οπότε αν θέλετε να χάσετε βάρος, ξεκινήστε τώρα.
- Σκεφτείτε τα φάρμακα που παίρνετε
Είναι σημαντικό να ενημερώσετε το γιατρό σας για όλα τα φάρμακα που παίρνετε, συνταγογραφούμενα και μη, αλλά ακόμη και για βιταμίνες ή βότανα. Μερικά από αυτά θα μπορούσαν να επηρεάσουν το μωρό σας.
- Προσοχή στα θαλασσινά
Πιθανότατα έχετε ακούσει ότι πρέπει να αποφεύγετε τα ψάρια που είναι πλούσια σε υδράργυρο, ενώ είστε έγκυος. Αλλά μπορεί να χρειαστεί έως κι ένας χρόνος για να καθαρίσει το αίμα σας από αυτό το στοιχείο.
Δεν υπάρχει πρόβλημα να τρώτε ψάρια ακόμη και δύο φορές την εβδομάδα, αλλά αποφύγετε τα είδη που έχουν πολύ υδράργυρο, όπως ο ξιφίας, το κεραμιδόψαρο, το βασιλικό σκουμπρί και ο καρχαρίας.
- Ξεκινήστε γυμναστική
Η άσκηση δεν θα σας βοηθήσει απλά να φτάσετε σε ένα υγιές βάρος, αλλά θα σας φέρει επίσης σε φόρμα για την εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Με το που θα μείνετε έγκυος, αναζητήστε ειδικά προγεννητικά μαθήματα που είναι ασφαλή για μέλλουσες μαμάδες.
Γράφει ο Μαιευτήρας Γυναικολόγος Αθανάσιος Γκαραβέλας