Πως μπορούμε να πετύχουμε ισορροπία στην διαχείριση του πιάτου μας?
Πώς μπορείτε να ελέγχετε την ποσότητα και να μη φτάνετε στην υπερφαγία?
1. Αποφύγετε να αποσπάται η προσοχή σας κατά τη διάρκεια του φαγητού.
Στην επιστήμη της Ψυχολογία έχει αποδειχθεί ότι όταν βλέπετε τηλεόραση ή αποσπάται η προσοχή σας, κατά τη διάρκεια του γεύματος, θα καταναλώσετε μέχρι 28% περισσότερο φαγητό (υπερφαγία) από ότι αν ήσασταν συγκεντρωμένοι κατά τη διάρκεια του φαγητού. Άρα κλείστε την τηλεόραση και άλλες συσκευές που σας αποσπούν την προσοχή ενώ τρώτε.
2. Απολαύστε το φαγητό σας.
Σκεφτήκατε ποτέ να φάτε ένα σνακ ή ένα γρήγορο γεύμα, μόνο και μόνο για να δώσετε λίγη παραπάνω χαρά στην ημέρα σας; ή απλά χωρίς πραγματικά να το χρειάζεστε εκείνη την στιγμή? Αν ναι, είναι πιθανό να είστε επιρρεπείς μερικές φορές να τρώτε περισσότερο απ’ ότι χρειάζεται. Αυτό συμβαίνει γιατί χρειάζονται περίπου 20 λεπτά για να φτάσει στον εγκέφαλο το μήνυμα ότι έχετε φάει αρκετά. Όμως, αν τρώτε γρήγορα, ίσως τελικά οδηγείστε σε υπερφαγία. Διότι δεν έχει προλάβει να γίνει αισθητός ο κορεσμός, δηλαδή το μήνυμα πληρότητας από τη σίτιση. Αυτή είναι μία στρατηγική για να γεύεστε πραγματικά το φαγητό σας και να απολαμβάνετε κάθε μπουκιά.
Κάθε άνθρωπος έχει περίπου 10.000 γευστικούς κάλυκες στη γλώσσα του και γεύση στον ουρανίσκο του στόματος του. Ανακαλύψτε τη μοναδική γεύση του στόματός σας παρατηρώντας που είναι πιο γευστική η τροφή καθώς τη μασάτε. Υπάρχουν περιοχές στη γλώσσα για την ανίχνευση του πικρού, του αλμυρού, του ξινού, του γλυκού.
3. Ρυθμός κατανάλωσης της τροφής.
Αυτό ευκολότερα λέγεται παρά γίνεται, ειδικά αν έχετε μάθει να τρώτε γρήγορα. Υπάρχουν 2 τρόποι για την επιτυχή επιβράδυνση του ρυθμού κατανάλωσης της τροφής, και αποφυγή της υπερφαγίας.
Ο πρώτος είναι να πάρετε μία μεγάλη ικανοποιητική ανάσα ενδιάμεσα από τις μπουκιές. Παίρνοντας μία βαθιά ανάσα ενεργοποιείτε στην πραγματικότητα το σύστημα χαλάρωσης του σώματος και βοηθάτε στη διακοπή του συναισθηματικού φαγητού.
Ο δεύτερος είναι να βάλετε απαλή μουσική που να διαρκεί τουλάχιστον 20 λεπτά. Ρυθμίστε τη διατροφή σας με τη μουσική, έτσι ώστε να τελειώσετε το γεύμα σας όταν τελειώσει η μουσική. Έτσι θα τρώτε πιο συγκρατημένα και θα είστε πιο δεκτικοί στο αίσθημα κορεσμού. Δηλαδή θα υπάρχει μια ειδοποίηση του σώματος που λέει ότι έχετε φάει αρκετά και αποφεύγετε να τρώτε περισσότερο από όσο χρειάζεστε πραγματικά.
Τελικά, το να τρώτε πιο αργά, συγκρατημένα και απολαυστικά μπορεί να γίνει μια πιο υγιεινή συνήθεια.
4. Μασήστε το φαγητό σας πολύ καλά.
Γνωρίζατε ότι το αργό μάσημα στην πραγματικότητα βοηθά στην πέψη; Αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχει ένα ένζυμο στο σάλιο – που ονομάζεται αμυλάση – και βοηθά στη διάσπαση του αμύλου. Αρχικά, παρατηρήστε πόσες φορές μασάτε συνήθως το φαγητό σας πριν από την κατάποση. Ιδανικά, δείτε αν μπορείτε να μασάτε καλά, παρατηρώντας πώς το φαγητό σας μετατρέπεται από στερεό σε υγρό. Στη συνέχεια, ρυθμίστε την κατάποση σας. Με αυτόν τον τρόπο θα καταφέρετε να έχετε τον πλήρη έλεγχο σε κάθε μπουκιά – καθώς και να ενισχύσετε την πέψη σας.
5. Αφήστε λίγο φαγητό στο πιάτο.
Αν τυχαίνει να είστε από αυτούς που αφήνουν το πιάτο «καθαρό», τότε αυτό θα είναι μια νέα εμπειρία για εσάς. Για μερικούς, το να τρώνε όλο τους το φαγητό – «πιάτο» εκφράζει την αποφυγή της έλλειψης και της σπατάλης τροφίμων. Ωστόσο, το να αφήνετε φαγητό στο πιάτο στο τέλος ενός γεύματος εκφράζει ότι έχετε τον έλεγχο πάνω στη διατροφή σας και ότι μπορείτε να φάτε με μέτρο. Είναι επιθυμητό να αφήνετε μία μικρή – ελάχιστη ποσότητα φαγητού στο πιάτο σας.
Το σημαντικό είναι να αλλάξετε τις παλιές συνήθειες και να αναπτύξετε νέα σχέση με το φαγητό σας. Για να επιτευχθεί αυτό, σκεφτείτε το, πριν καθίσετε για το γεύμα σας. Όταν τελειώσετε, μπορείτε να σηκωθείτε από το τραπέζι γνωρίζοντας ότι φάγατε όσο έπρεπε, χωρίς καμία ντροπή, ενοχή ή πείνα.
6. Προσεγμένη μετάβαση από το γεύμα σας.
Όταν τελειώσετε το φαγητό, κάντε κάποια άλλη δραστηριότητα. Για παράδειγμα, πηγαίνετε σε άλλο δωμάτιο για ένα φλιτζάνι τσάι, καφέ ή απλά να κάνετε μια σύντομη βόλτα. Η μετάβαση αυτή δίνει στο σώμα σας να καταλάβει ότι αυτό το γεύμα έχει τελειώσει, και δεν χρειάζεται να το σκέφτεστε πια.
Γράφει ο Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Ευμένης Καραφυλλίδης
